تغذیه
دوران کودکی همیشه از موضوعات بحث انگیز بوده و هست. گروههای پیش دبستانی
از کودکان دو تا شش ساله تشکیل می شوند. در این سنین، کودک از نظر جسمی،
روانی، شناختی و حتی عاطفی رشد سریعی دارد. از آنجا که کودکان در حال رشد
بوده و اجزای گوناگون بدن آنها همچون استخوانها، دندانها،
عضلات و سلولهای خونی در حال کامل شدن هستند. بنابراین، در مقایسه با
بزرگسالان به نسبت وزن بدن شان به مواد مغذی بیشتری نیاز دارند.
بستههای خوراکی و تنقلات،
غذاهای آماده و همه آن چیزهایی که این روزها میشود از سوپرمارکتها خرید
و خیلی زود و سریع خورد، هر کدام از این ها ممکن است کودک شما را بیش
فعال، پرخاشگر یا کم تمرکز کند.
این یافته جدید محققان انگلیسی در دانشگاه ساوتهمپتون است که البته هنوز گزارش آن در یک نشریه علمی منتشر نشدهاست.
پیش
از این، محققان در همین دانشگاه، سعی کرده بودند اثر خوراکیهای با رنگ
مصنوعی را با اثر حذف این خوراکیها مقایسه کنند و نتیجهگیری آنها این
بود که وقتی کودکان آبمیوه با رنگ مصنوعی مینوشند، بیشتر احتمال دارد که
«بیشفعال» شوند.
بستههای خوراکی و تنقلات،
غذاهای آماده و همه آن چیزهایی که این روزها میشود از سوپرمارکتها خرید
و خیلی زود و سریع خورد، هر کدام از این ها ممکن است کودک شما را بیش
فعال، پرخاشگر یا کم تمرکز کند.
این یافته جدید محققان انگلیسی در دانشگاه ساوتهمپتون است که البته هنوز گزارش آن در یک نشریه علمی منتشر نشدهاست.
پیش
از این، محققان در همین دانشگاه، سعی کرده بودند اثر خوراکیهای با رنگ
مصنوعی را با اثر حذف این خوراکیها مقایسه کنند و نتیجهگیری آنها این
بود که وقتی کودکان آبمیوه با رنگ مصنوعی مینوشند، بیشتر احتمال دارد که
«بیشفعال» شوند.
تحقیقات
اخیر نشان میدهد که مصرف قند زیاد باعث ایجاد استرس در مغز می شود. برای
مثال نیم ساعت پس از خوردن یک ماده ی شیرین، کالری آن به سرعت میشکند و
گلوکز خون کودک بالا میرود. اگرچه ماهیچهها و دیگر بافت های چربی آن را
برای استفاده های بعدی ذخیره میکنند، ولی بافت مغز نمیتواند این کار را
انجام دهد.
سه ساعت پس از خوردن مواد قندی، گلوکز خون پایین آمده و شروع به آزاد کردن هورمون های استرس زا میکند.
کودکانی
که دچار اختلال کم توجهی (ADD) و اختلال بیش فعالی (ADHD) هستند کمتر
قادرند با تأثیرات غذای شیرین مقابله کنند، بنابراین فعالیت فیزیکی شان
افزایش مییابد که این فعالیت در اثر پایین آمدن گلوکز خون و تلاش برای به
کار انداختن مغز است.
تحقیقات نشان میدهد حتی بزرگسالان دچار (ADD)
و (ADHD) که در سوخت و ساز گلوکز مشکل دارند، بخش هایی از مغزشان که توجه
، رفتار و اعمال درونی آنها را تنظیم میکند تحت تأثیر قرار میگیرد.
اصولاً
والدین نگران رشد فرزندان خود هستند، به خصوص اگر فرزندشان نسبت به سایر
کودکان همسن و سال خود کوتاه قد باشد. دلایل پزشکی زیادی برای توجیه رشد
کم و کوتاه قدی کودکان وجود دارد مانند اختلال در عملکرد هورمون رشد، کمکاری غدهی تیروئید،
سندرم ترنر، سوء تغذیه ،ناراحتیهای رودهای و کلیهها. اکثر کودکان قد
کوتاه از نظر سلامتی نرمال هستند، ولی ممکن است از نظر ژنتیکی کوتاه قد
باشند یا از لحاظ رشد، کمی تأخیر داشته باشند.
بچهها به
صورت نرمال از بدو تولد تا 12 ماهگی حدود 23 تا 28 سانتیمتر به قدشان
افزوده میگردد. در حالی که در سنین 1تا 3 سالگی فقط 5/7 تا 13 سانتیمتر
افزایش قد دارند. در اکثر کودکان 6 تا 18ماهه، مقدار رشد به صورت
نوسانی بالا و پایین میرود. اما با رسیدن کودک به سن 24 ماهگی، نمودار
رشد او نظم ثابتی به خود میگیرد و رشد بدون نوسانات قابل مشاهده ای طی
میگردد.
کوتاهی
قد کودکان ممکن است در دو مرحلهی قبل از تولد(مرحلهی جنینی) و پس از
تولد و یا در هر دو مقطع اتفاق بیفتد. در دوران بارداری، مادر نقش مهمی در
این رابطه ایفا می کند. طوریکه مصرف ناکافی ریزمغذیها به انضمام نوشیدن
الکل و استعمال دخانیات در دوران بارداری به رشد ناکافی و کموزنی کودک در
هنگام تولد میانجامد. بنابراین، مکمل یاری غذایی و اجتناب از الکل و سیگار برای چنین مادرانی ضروری خواهد بود.
علاوه بر انرژی، وجود چندین اسید چرب ضروری (که در اغلب چربیها، به ویژه در چربی ماهی
و روغنهای گیاهی وجود دارند)، به انضمام چندین اسید آمینهی ضروری (که در
ساختمان پروتئینها وجود دارند) برای رشد و نمو کافی کودکان لازم است.
غذاهای
حاوی پروتئین میزان یادگیری را افزایش میدهند. همچنین زمینه ی لازم برای
ارتباط بین سلول های مغز را فراهم میکنند. از سوی دیگر کربوهیدرات ها ،
انرژی بخش هستند، اما اگر به مقدار زیاد و بدون پروتئین کافی مصرف شوند،
موجب خواب آلودگی میشوند.
کمبود اسیدهای چرب ضروری موجب آلرژی(حساسیت) و مشکلات یادگیری شامل کم توجهی و اختلالات بیش فعالی (ATTENTION DEFICIT HYPERACTIVITY DISORDER OR ADHD) میشود.
تغذیه ی سالم در هر سنی مهم است، اما برای کودکان در حال رشد مهم تر است. مخصوصاً اگر در یادگیری دروس خود مشکل داشته باشند.
غذاهای
گوشتی اغلب خوشمزه و تازه تر هستند. به علاوه در معرض آفت کش ها و مواد
شیمیایی نیز نبودهاند. بچههای کوچکتر بیشتر به غذا و همینطور مواد
شیمیایی هوازی حساسند. پس آنها بیش از همه از غذاهای گوشتی استفاده
میکنند. آلرژی مانع رفتن کودک به مدرسه نمیشود، اما بر یادگیری او تأثیر
میگذارد.
در
ادامه ی مطلب قبل باید گفت، یکی دیگر از روش های بررسی علل کوتاه قدی،
اندازهگیری T4 و TSH (هورمونهای غدهی تیروئید) از طریق آزمایش خون جهت
بررسی ابتلا به هیپوتیروئیدیسم(کم کاری تیروئید)
میباشد. همچنین میزان ترشح هورمون رشد (معمولاً با اندازهگیری IGF- 1 و
GF- BP 3)، شمارش کامل گلبولهای قرمز (CBC برای بررسی عدم ابتلا به
آنمی)، وضعیت شیمیایی خون (که شامل SMAZO برای بررسی کبد و بیماری کبدی)،
آنالیز ادرار و گاهی بررسی کروموزومی جهت کشف اختلالات کروموزومی (به خصوص
در دختران که ممکن است به سندرم ترنر مبتلا باشند) میباشد. اگر همهی
آزمایشات بالا طبیعی بود، یا متخصص اطفال اصراری برای انجام آزمایشات بالا
نداشت، میزان رشد فرزند شما باید بعد از گذشت 3 تا 6 ماه و در صورت عدم
ادامه یافتن رشد طبیعی به طور جدی باید بررسی مجدد شود.
متخصصان تأکید کردند همانطور که خوردن بیش از حد تنقلات، بی تردید سلامت کودکان را به خطر میاندازد، به همین نسبت افراط در تغذیه ی سالم نیز به سلامت اطفال آسیب وارد می کند.
نتایج این تحقیقات حاکی از آن است که مصرف بیش از حد فیبر خوراکی و مصرف بسیار کم چربی می تواند سبب کمبود ویتامینها شده و رشد اطفال زیر پنج سال را کاهش دهد. به این معنی که کودکانی که نان سبوسدار و مقادیر زیادی میوه و سبزی در وعدههای غذایی مصرف می کنند، بدون شک به سرعت سیر شده و دیگر اشتهایی برای خوردن سایر مواد غذایی ضروری مانند محصولات لبنی، گوشت، تخممرغ و ماهی نخواهند داشت.
لازم به ذکر است که این مواد غذایی نیز حاوی ریزمغذیهای حیاتی برای رشد و نمو هستند.
در
این تحقیقات توصیه می شود که همواره در یک رژیم غذایی مسئله حفظ تعادل
بین مصرف مواد غذایی مختلف در نظر گرفته شود و والدین باید بدانند که
فرزندانشان در هر گروه سنی به چه مواد غذایی بیشتر نیازمند هستند.
منبع.موسسه تبیان
پیش از غذا سوپ و سالاد بخورید
اگر شما جزء آن
دسته افرادی هستید که سالاد را در انتهای غذای خود میخورید بهتر است
بدانید که دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که خوردن یک کاسه سوپ کم
کالری یا سالاد، پیش از شروع غذای اصلی، برگ برندهای برای کاهش وزن به
شمار میآید.